روز انقلاب مد، گام آغازین بشردوستانه
هر سال، 24 آوریل روز انقلاب مد است که برای یادبود حادثهدیدگان ساختمان پلازا در سال 2013، اتفاق میافتد. بهعبارتی دیگر، روز انقلاب مد، نشاندهنده مرگ غمانگیز 1133 فرد و مجروح شدن بیش از 2500 نفر در حادثه ریزش ساختمان پلازا است. ساختمان پلازا، کارخانه تولید پوشاک در داکا واقع در بنگلادش بود که این فاجعه عظیم اتفاق افتاد. از آن زمان، ما شاهد رشد بزرگترین جنبش مد در جهان هستیم که بر روی عملکرد شهروندان، برندها و سیاستگذاران طی سالیان گذشته، تأثیر چشمگیری گذاشتهاست.
روز انقلاب مد، توسط گروهی غیر انتفاعی به نام انقلاب مد که در بیش از 100 کشور جهان فعالاند، حمایت و تبلیغ میشود. این کمپین برای اصلاح سیستماتیک صنعت مد با هدف شفافیت بیشتر در زنجیره تأمین مد، مستقیماً به شفافیت و پایداری اصرار دارد. فعالیت در شبکههای اجتماعی، در هفته انقلاب مد، با هشتگ #whomademyclothes قابل رؤیت است. در این روز، برگزارکنندگان مراسم، مردم را تشویق میکنند تا از برندهای محبوبشان این سؤال حیاتی را بپرسند که « چه کسی لباس من را ساخته است؟». این سؤال علاوه بر ایجاد شفافیت در عرصه تولید لباس، اشاره به شرایط کاری اسفناک کارگران مشغول در کارخانجات تولید لباس دارد. در ادامه برای موشکافی درباره چنین مسأله حیاتیای که بحث داغ اخبار دنیای مد و فشن را از آن خود کردهاست، ما را همراهی کنید.
چرا فشن مهم است؟
قبل از رسیدگی به اهمیت مد و تأثیرات آن بر سرنوشت افراد و محیط زیست که باعث بهوجود آمدن نگرشی جدید به نام روز انقلاب مد شد، در نظر دارم تا به موشکافی درباره کلمه مد بپردازم. مد، کلمه نسبتاً مبهمی است که به طرز پوشش و استایل افراد اشاره دارد. مد، مبحثی جهانی است که ارتباطات فرهنگی و مذهبی را نیز تحتالشعاع خودش قرار میدهد. مسأله مهمی که بر اساس ذائقه افراد، لایههای مختلفی دارد. فشن یا مد، پوشیدن لباسهای طراحان مجلل نیست، بلکه بدین معناست که هر کس ایده متفاوتی دارد.
در این قسمت از مقاله سعی داریم تا شما را با 5 نقش اساسی فشن و مد بر سرتاسر زندگی بشر، آشنا سازیم:
- مد به ایجاد اولین برداشت کمک میکند
شما با گذشت 5 الی 8 ثانیه از دیدن پوشش هر فرد، میتوانید تصمیم بگیرید که آیا با او ارتباط برقرار کنید یا نه. پس نحوه پوشش لباسها و جواهرات در ایجاد تأثیر ماندگار، مهم است. مد نه تنها باعث میشود از خود مطمئن شوید، بلکه کمک میکند تا خود را به عنوان چیز یا کسی که برای خود آرزو دارید، نشان دهید.
- مد به صنعتی سرگرمکننده تبدیل شدهاست
هر فیلم، سریال یا برنامه تلویزیونیای که میبینیم، در مورد مد است. پس قابلیت این را دارد که دنیای سرگرمی را هدایت کند.
- مد، تاریخ و مذهب را زنده نگه میدارد
فشن درنتیجه فرهنگ و سنت ما شکل گرفتهاست. همچنین تاریخ و باورهای قدیمی را در خود زنده نگه داشتهاست. همه اشکال هنر مثل موسیقی، رقص، نقاشی و معماری به تعریف مد و روندهای آن کمک میکنند.
- اتحاد جهان با مد و فشن
با تماشای فشنشوها در سرتاسر جهان متوجه میشویم که مد پلتفرمی مشترک است که سراسر جهان را به خود مشغول میکند.
- مد، منبع الهام جامعه
مد، فرهنگ عامه را تعریف میکند و به الهام بخشیدن به جامعه و هنجارهای اجتماعی کمک شایانی میکند.
مبارزه با مد سریع؛ اولین گام دیدگاه مد انقلابی
در این میان، افکاری مثل تولید انبوه از هر آپشن پرطرفدار، که همه اقشار جامعه قادر به تهیه آن باشند، سبب افزایش صنعت مد سریع (فست فشن) در جهان شد که کارخانجات خود را در اکثر کشورها برپا کردند. فعالیتهای چنین مکانهایی، تأثیرات مخربی بر روی محیط زیست و زندگی انسانها گذاشتهاست و به نگرانی اساسی در دنیا بدل گشتهاست. صنعت مد سریع، به خاطر نیروی ارزان کار، تجارت تولیدی خود را به کشورهای جهان سوم منتقل کرده تا از دادن دستمزدهای بالا، جلوگیری کند. بنابراین وظیفه انسانی ما مصرفکنندگان است تا جایگزینهایی برای مقابله با تأثیرات زیستمحیطی بیابیم. فعالان عرصه روز انقلاب مد نیز، سعی دارند تا با آگاهیبخشی به مردم، مصرفکنندگان را از حقایق پشت پرده باخبر سازند.
چرا به روز انقلاب مد نیاز داریم؟
هنوز ما شاهد حوادث غیر مترقبهای مانند آتشسوزی در کارخانجات تولید پوشاک هستیم. از طرفی دیگر، با وجود افزایش دستمزد کارگران، هنوز افراد بسیاری هستند که دستمزد کمی میگیرند و برای تأمین اولیهترین نیازهای زندگی تلاش میکنند. زنان کارگر کارخانجات نساجی و پوشاک، اغلب با آزار و اذیت جنسی و خشونت در محل کار مواجه میشوند. صنعت مد؛ همچنان، جو و منابع آبی کره زمین را آلوده میکند. جنگلهای باستانی برای تولید چرم و منسوجات قطع میشوند، حبوانات مرتباً مورد آزار و بدرفتاری قرار میگیرند و محلهای دفن زباله در سرتاسر کره خاکی، با لباسهای بلااستفاده انباشته میشوند. همه این مشکلات به بازنگری اساسی در نحوه عملکرد کل سیستم تأکید دارد و بیش از پیش نیاز به یافتن اطلاعات معتبر در مورد شرایط کاری و اثرات زیستمحیطی احساس میشود.
اهداف روز انقلاب مد
مد انقلابی تلاش میکند تا عملمحور و راهحلمحور باشد. به جای ایجاد احساس گناه در افراد، به آنان کمک میکند تا قدرت انجام تغییرات مثبت در عرصه تولید را تشخیص دهند. در روز مد انقلاب، مد را به عنوان عامل مثبت، جشن میگیرند و شیوههای بهکار گرفته شده در صنعت را موشکافی میکنند. بنیانگذاران این اندیشه مدرن، کری سامرز و ارسلا دیکسترو، دو بانوی مقتدراند که قصدشان نشان دادن تغییر در چنین صنعت غولپیکری است. همچنین سعی به تشویق تحریم، در میان کارگران زنجیره تأمین ندارند، بلکه در تلاشاند تا رفاه نسبی و امنیت جانی را برایشان فراهم آورند و مخالف ساعات کاری طولانی، حقوق پایین و محل کار ناامن برایشاناند.
هدف اصلی این جنبش انقلابی، حفظ و احیای محیط زیست و اهمیت دادن به افراد، بیش از رشد و سود حاصل از صنعت مد سنتی است. در بخش زیر به عمدهترین اهداف اشارهای کوتاه خواهیم کرد:
- پایان دادن به استثمار انسان و محیط زیست در صنعت مد جهانی
- شرایط کاری ایمن، آبرومندانه و دستمزدی منطقی برای تمامی افراد در زنجیره تأمین پوشاک
- توزیع مجدد و توازن برابر قدرت در صنعت جهانی
- جنبش کارگری بزرگتر در صنعت مد جهانی
- حفظ منابع گرانبها و بازسازی اکوسیستمها
- فرهنگ شفافیت و پاسخگویی در سراسر زنجیره ارزش
- پایان دادن به فرهنگ دور ریختن البسه
مشوقان روز انقلاب مد، در سالهای آغازین فعالیت خود، چشماندازی ده ساله برای خود ترسیم کرده بودند که در این ده سال بتوانند از نحوه تولید البسه و کارخانجات نساجی، پردهبرداری کنند. هنوز این اهداف، در طی 9 سال فعالیت ایثارگرانه، میسر نشدهاست ولی تلاشهای انساندوستانهشان بیثمر نبوده و توانستند آحاد بسیاری از جوامع انسانی را آگاه سازند. ذهن بسیاری از افراد جامعه را بیدار کردند تا از تولیدکنندگان پوشاک و منسوجات، از نحوه کار در کارخانجات تولید، پرسشهایی حیاتی داشته باشند. اگر شما نیز مانند من به این مباحث علاقهمند شدید و ذهنتان بیدار شد، با فعالیت در صفحات اجتماعی مانند اینستاگرام و استفاده از هشتگ #چهکسیلباسمنراساختهاست در این حرکت عظیم و انقلابی نقش داشته باشید.