تحلیل رشته طراحی لباس سینما و تئاتر
در به نمایش گذاشتن یک شخصیت رسانه، سینما، تئاتر و فیلم، عوامل زیادی دخیل هستند که یکی از موثرترین آنها، طراحی لباس مناسب برای شخصیتها است که اطلاعاتی نظیر، دهه زندگی فرد، شغل، وضعیت مالی و روحیات و… به مخاطب القا میکند. سرمایه گذاری بر پوشاک و اکسسوار یک فیلم، سریال و حتی اجرا اپرا و موسیقی، سرمایه گذاری برد برد است که نتیجه را دو چندان میکند. منظور از اکسسوار، وسایلی است که به طراحی لباس یاری میرسانند. اکسسوار شامل: کلاه، عینک،کیف، عصا و… میشود. طراحی لباس سینما و تئاتر از فرهنگ و آداب و رسوم هر کشور نشات میگیرد. در ادامه، به بررسی و تحلیل رشته طراحی لباس در سینما و تئاتر پرداخته میشود.
طراحی لباس سینما چیست؟
طراح لباس سینما و تئاتر، نقش اساسی در ماندگار شدن یک اثر و کاراکتر دارد. خواه حضور کاراکتر پررنگ و خواه کوتاه باشد. لباسهای شخصیتها، آنان را توصیف میکنند، بدون آن که کلامی گفته شود. دانستن اصولی مانند: خیاطی، فیگور و طراحی، خلاقیت و توانایی همکاری از شاخصههای اصلی این رشته است.
آموزش مراحل طراحی لباس سینما
بعد از شناخت نسبی از رشته طراحی لباس سینما و تئاتر و اصول کلی، باید مراحل اصلی طراحی لباس هر کاری اعم از سینما، تئاتر، سریال و اپرا را به دقت درک کرد که در ادامه به اختصار توضیح داده میشود.
- خواندن جز به جز نمایش نامه و فیلم نامه
اولین قدم برای طراحی لباس سینما و تئاتر، خواندن چند باره و دقیق متن نمایش، فیلم و درک سبک اثر و شخصیتها است.
- تعامل با کارگردان
یکی از مهمترین تواناییها، تعامل و مشورت با صاحب اثر و کارگردان است که هدف هر شخصیت، روحیات او و بودجه را تعیین میکند.
- طرح اولیه و اتود زدن
بعد از مشورت، طرح و رنگ لباسهای شخصیتها کشیده شده تا برای اصلاحات آماده شوند.
- طرح نهایی لباس
پس از اصلاحات، با کمک دستیار طراح لباس و خیاط، لباس شخصیتها آماده میشود.
افراد موثر در طراحی لباس تئاتر
در کنار طراح لباس سینما، افرادی مانند دستیار، خیاط و مسئول خرید تدارکات لباس (پارچه، نخ، دکمه و…) همکاری مینمایند. این بدان معنا است که طراح لباس سینما و تئاتر باید از همه این موارد سررشته داشته باشد زیرا، وظیفه او است که تعادل را میان این افراد و وظیفهیشان برقرار کند.
رمز و رازهای طراحی لباس سینما و تئاتر
با شناخت وظایف طراح لباس تئاتر و تیم همراه، حال به رمز و رازهای جذاب این رشته پرداخته میشود. پس، توجه به رنگ و جزئیات، سبک شناسی و حفظ مبانی است که مهر تائید را به طراحی لباس یک اثر میزند. به طور مثال، سبک شناسی و مبانی ارائه میشود.
- سبک را ثابت نگه دارید
هر شخصیت، یک خط داستانی نسبتا ثابتی در طی یک اثر دارد که با لباس مشخص میشود. مگر آن که در طی فیلمنامه یا نمایشنامه تغییر کند. حفظ این سبک و آماده کردن چندین لباس، از نکات طلایی طراحی لباس تئاتر است.
- آموزش مبانی
پارچه شناسی در کنار دانستن دوره زمانی هر اثر و لباس و پوشش مربوط به آن، یکی دیگر از نکات مهم طراحی لباس سینما و تئاتر است.
معرفی آثار ایرانی ماندگار و طراحان لباس آنها
در حوزه طراحی لباس سینما و سریال در ایران، آثار تاریخی، مذهبی و معاصری هستند که موفق عمل کردند. از نامیترین آن، میتوان به سریال یوسف پیامبر با سبک مصری، انتخاب درست پارچه، موقعیت جغرافیایی و آبوهوایی توسط خانم ژاله زکیزاده میتوان اشاره کرد. خانم زکیزاده بار دیگر با سریال شهرزاد، مربوط به دهه 30 و با 40 استایلهای جسورانه و مطابق هر شخصیت، خوش درخشید.
- سریالهای دلدادگان، دل، زخم کاری و نیسان آبی
با دیدن این سریالها شاید حدس زده شود که نقطه اشتراک آنها، طراح لباس سینما، آرتان ماهان است. او در ژانرهای متفاوت، موفقیت و شکست در این سریالها چشمگیر است. دل با اغراق در لباسهای رسمی و پر زرق و برق، زخم کاری با طراحی لباس درست و حس خشونت و نیسان آبی در دهههای مختلف همگی، کارنامه این طراح موفق جوان ایرانی است.
- سریال خاتون
سریال خاتون، یکی از سریالهای موفق اخیر، با طراحی دقیق خانم سارا سمیعی، حس جسارت زن مستقل در زمانه خود و در شرایط روحی متفاوت را بی نظیر نشان میدهد.
چند نمونه از طراحی لباسهای شگفت انگیز سینمای جهان
تا کنون به چند نمونه طراحی لباس دقیق سینما ایرانی اشاره شد. اما نمونههای جهانی آن، که منبع حقیقی این رشته است را میتوان آنا کارنینا با پیراهن سرخ جنجالی، با طراحی ژاکلین دوران نام برد که، برنده اسکار شد. گتسبی بزرگ The Great Gatsby و فضای رسمی و لوکس داستان و طراحی برای تعداد بالا شخصیتها نیز بسیار تاثیرگذار بود. نمونههای دیگری نظیر جنگ ستارگان، چارلی و کارخانه شکلات و… هستند که منبع الهام طراحان لباس سینمااند.
تحصیل در رشته طراحی لباس سینما در ایران
در ایران چند دانشگاه و چندین موسسه، رشته طراحی لباس سینما و تئاتر را ارائه میدهند. آنها عبارتند از: دانشگاه جامع علمی و کاربردی و فنی حرفهای، دانشگاه دکتر شریعتی، کمال الملک و الزهرا و سوره. اما با تجربه است که مهارت ایجاد میشود.
دانشگاههای محبوب در رشته طراحی لباس سینما در جهان
اگر به فکر مهاجرت و تحصیل در رشته طراحی لباس سینما و تئاتر هستید، با جستوجو با عنوان costume design به آسانی اطلاعات مربوط پدیدار خواهد شد. اما برای نمونه، میتوان به California institute of the Arts (Cal art)، college of Arts& design (SCAD) Savanah اشاره کرد.
با توجه به درک درست از ژانر یک فیلم، زمان و موقعیت آن میتوان به شهرت، محبوبیت و ثروت رسید. با دیدگاه روان شناختی، رنگ شناسی و مبانی طراحی در کنار دیالوگهای هر شخصیت، لباس نیز حرفی برای گفتن دارد. طراحی لباس کدام فیلم، سریال و تئاتر شما را مجذوب خود کرده است؟