خردهفروشی (Retail)، به فرآیند فروش کالا به مصرفکنندگان گفته میشود که از طریق مبادلهای موفق، کالاها، خدمات، ارزش و تعامل را به مخاطبان ارائه میدهند. این صنعت، طی چند دهه گذشته از طریق توسعه فناوری راهاندازی شده، دگرگون شده و تکامل یافته است. صنعت خرده فروشی مد نقش مهمی در آنچه میپوشیم، شکل ظاهری و نحوه زندگی ما ایفا میکند و مصرفکنندگان آن به طور فزایندهای تقاضای بیشتری دارند. فعالیتهای خردهفروشی مد، نیاز به برنامهریزی استراتژیک و روششناسی تحلیلی از منظرهای مختلف همانند مصرفکننده، رقابت، دستهبندی و شرکت خرده فروشی دارد. در این چهار دیدگاه، کارکردهای خرده فروشی، رفتار خرید مصرفکننده، تأثیرات خارجی مؤثر بر عملیات خردهفروشی و همچنین تفکر کلیدی موردنیاز برای فعالان موفق در صنعت، مورد بررسی قرار میگیرد. امروزه با پیشرفت فناوریها، صنعت خردهفروشی، سطوح فروشگاهی، تجارت الکترونیکی و خردهفروشی آنلاین را شامل میشود.
انواع فروشگاههای خردهفروشی:
نوع خردهفروشی، نقش بسیار مهمی ایفا میکند، زیرا بر چیدمان فروشگاه تا نوع مخاطبی که جذب میکنید، تأثیرگذار است. بیایید به دستهبندیهای مختلف خردهفروشی با جزئیات بیشتری نگاه کنیم.
۱. فروشگاههای زنجیرهای (Department Store):
آنها اغلب در مراکز خرید دیده میشوند، یک فروشگاه زنجیرهای، یک خردهفروش است که طیف گستردهای از کالاهای مصرفی را در مناطق (یا بخشهای) مختلف یک فروشگاه ارائه میدهد. فروشگاههای زنجیرهای به این شهرت دارند که کمی گرانتر از فروشگاههای بزرگ هستند و مارکهای گرانقیمت را میفروشند. نمونههایی از این فروشگاهها عبارتند از: Macy’s، Kohl’s وNeiman Marcus. در چیدمان این فروشگاهها اغلب از طرح حلقه (loop layout) برای اتصال مشتریان به هر بخش استفاده میکنند تا مشریان از تمامی بخشها دیدن کنند.
۲. خرده فروش خارج از قیمت (Off-Price Retailer):
خردهفروشی بدون قیمت، تقریبا همان خردهفروشی تخفیفی است. در اینجا، عمدتاً فروشندگان، قیمت خردهفروشان دیگر را در کنار قیمت پایینتر خود برجسته میکنند تا مشتریان بتوانند ببینند با خرید از آنها، چه مقدار سود میکنند. اساساً خردهفروشهای ارزانقیمت، مستقل از تولیدکنندگان هستند و حجم زیادی از کالاهای مارکدار را خریداری میکنند تا با هزینه کمتری به فروش برسانند. به عنوان مثال میتوان به TJ Maxx، Burlington Coat Factory و Nordstrom Rack اشاره کرد.
۳. فروشگاه تخفیف (Discount Store):
آنها به دلیل داشتن قیمتهای پایینتر از حد متوسط معروف هستند. راز یک فروشگاه تخفیف در تجارت است. هدف خردهفروشان این است که همه محصولات خود را با قیمتی کمتر از متوسط قیمت خردهفروشی عرضه کنند.
۴. فروشگاه تخصصی (Specialty Store):
همانطور که از نام آن پیداست، فروشگاههای تخصصی مجموعهای عمیق از برندها، سبکها یا مدلها در یک دسته نسبتاً محدود هستند. به عنوان مثال میتوان به فروشگاههای صنایع دستی، فروشگاههای مبلمان، مراکز باغ، فروشگاههای لوازم ورزشی، کتاب فروشیها و یا برندهای پوشاک اشاره کرد. اندازه متوسط یک فروشگاه تخصصی بسته به نوع فروشگاه آن متغیر است. فروشگاههای تخصصی میتوانند از انواع مختلف چیدمان بر اساس مقیاس و نیاز خود استفاده کنند. برای فروشگاههای کوچکتر، چیدمان جریان آزاد (free flow layout) حس کنجکاوی را القا میکند، در حالی که چیدمان شبکهای (grid layout)، حلقه (loop layout) یا مورب (diagonal layout) برای فروشگاههای متوسط و بزرگتر بهینهتر و مناسبتر است.
برخی از گرایشهای خردهفروشی مد
۱. خرید اجتماعی (Social shopping):
امروزه رسانههای اجتماعی تبدیل به ویترین جدید فروشگاه شدهاند. در حال حاضر، بسیاری از رهبران مد در حال ایجاد لینک از اینستاگرام، توییتر و پینترست به سایتهای خردهفروشی هستند و بسته به مشخصات و ترتیبات خود، از 3 تا 20 درصد پورسانت دریافت میکنند. بسیاری از سوپراستارهای رسانههای اجتماعی مانند کیارا فراگنی، بین 30000 تا 50000 دلار برای جذب مخاطب و اسپانسر برای شرکتها و رویدادهای برندها، با خانههای لوکسی مانند Louis Vuitton و Dior کار میکند و دستمزدهایی کلان دریافت میکند و انتظار میرود امسال حدود 8 میلیون دلار درآمد داشته باشد. برندهای لوکس مختلفی از جمله Tiffany & Co. ، Burberry و Cole Haan نیز تبلیغات خرید از اینستاگرام، Pinterest و Twitter را امتحان کردهاند. اکنون، خرده فروشان در تلاش هستند تا سایتهای رسانههای اجتماعی خود را راهاندازی و فعالیت خود را در آنها بیشتر کنند.
۲. تشخیص سریع مد (Quick fashion recognition):
طبق پیشبینیها، در سالها آینده، مد خیابانی بیش از پیش محبوب خواهد شد و فناوری جدید، امکان تصویربرداری از هر لباس، شناسایی آن و سپس خرید آن را فراهم خواهد کرد. Cortexica، ارائهدهنده جستجوی بصری و تشخیص تصویر تلفن همراه مستقر در ایالات متحده است که به عنوان Shazam برای مد نامگذاری شده است. Snap Fashion در بریتانیا، Style-Eyes از ایرلند و Slyce در کانادا چند استارت آپ دیگر هستند که این فناوری را توسعه میدهند.
۳. خردهفروشی تعاملی یا مشارکتی (Engagement retail):
در دنیای امروز، مشارکت مشتری اولویت خردهفروشان بشمار میآید و این نیاز به طور فزایندهای در سراسر فرایند خردهفروشی، انجام میشود. خردهفروشان باید راههای جدیدی برای تعامل با مشتریان بیابند، به گونهای که برای آنها در سه موضوع کلی، مفید باشد: اطلاعات، راحتی و سرگرمی.
خردهفروشی تعامل در مورد درک شهودی است که مشتری میخواهد در هر زمان معینی به آن دسترسی داشته باشد و نیاز خود را برآورده کند. به دلیل برنامههای CRM (Customer relationship management یا مدیریت ارتباط با مشتری)، خردهفروشان با ترجیحات، رفتار و محصولات ترجیحی مشتریان خود آشنا میشوند و در نحوه تعامل آنها مسلطتر خواهند بود.
جمع بندی
خردهفروشی مد در دنیای امروز، رشد بسیار سریعی داشته است و همچنان در حال رشد و توسعه است. هر روزه، فروشگاههای بیشتری با پیشرفتهای تکنولوژیکی ظاهر میشوند و همین برای صنعت مد بسیار مناسب است چراکه فرصتهای بسیاری را در این عرصه، ایجاد میکند. با این حال، با وجود بازار اشباعشده امروز، موانع زیادی وجود دارد که با پیروی از شرکتهای خردهفروشی مد و نکات، کسب و کار شما به سمت موفقیت پیش خواهد رفت.