در طول تاریخ، لباس و شیوه زندگی مردم ارتباط بسیار نزدیکی با یکدیگر داشتهاند؛ طوری که مد و لباس آئینهای از نگرشهای اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و غیره هر ملتی است. به همین دلیل در سراسر دنیا موزههای مد و لباس به جمعآوری و نگهداری لباسها و اکسسوریهای هر عصر و هر ملتی پرداختهاند. موزههای مد در جهان همچون دیگر آثار تاریخی برای هر ملتی مهم و دارای ارزش فرهنگیاند. در این مقاله سعی شدهاست تا انواع برتر موزه مد و فشن در جهان معرفی شود.
موزه ویکتوریا و آلبرت
موزه ویکتوریا و آلبرت Victoria & Albert Museum بزرگترین و جامعترین مجموعه لباس در جهان است که در سال ۱۸۵۱ افتتاح شد و هنرهای تزئینی را به نمایش میگذارد. این مکان به عنوان یک موزه مد و فشن، در لندن قراردارد و به موزهی A&V مشهوراست. این موزه، تاریخی صدساله از پوشش مردان و زنان است. همچنین شامل لباسهای کمیاب قرن ۱۷، پیراهنهای قرن هجدهم، لباسهای شب و روز دهه ،۱۹۳0 و ۱۹۶۰، لباسهای فرهنگ پساجنگ و تعداد فزایندهای از پوشاک طراحان قرن ۲۱ را دربرمیگیرد. علاوهبر بخش لباس و مد، مجموعهای از جواهرات، مبلمان، ملیلهها و ظروف شیشهای را دارد که متعلق به دوران باستان است.
موزه مد باث
موزهی مد (موزه لباس سابق) Fashion Museum یکی از مجموعههای بزرگ لباس تاریخی و مد روز جهان از قرن شانزدهم تا به امروز است که در شهر باث انگلستان واقع شدهاست. موزهی مد، بهعنوان یک موزه مد و فشن، جزء ۱0 موزه برتر جهان از طرف CNN معرفی شدهاست. شما میتوانید نخستین پیراهنها و دستکشهای گلدوزیشدهی مربوط به قرن ۱۷ را ببینید.
موزه هنری متروپولیتن
مرکز لباس آناوینتور که بهتازگی تغییر نام یافته، در شهر نیویورک آمریکا واقع شدهاست. در موزه هنر متروپولیتن Metropolitan Museum Of Art مجموعهای بیشاز ۳۵ هزار لباس و اکسسوری را شامل میشود که متعلق به پنج قاره و هفت قرن لباس مد روز، لباسهای منطقهای و اکسسوریهای مردان، زنان و کودکان از قرن پانزدهم تا به امروز است. این موزه مد و فشن، در سال ۱۸۷۲ افتتاح شده و میزبان بیشاز ۲ میلیون اثر هنری از سراسر جهان، با مجسمههایی از دنیای باستان، نقاشیهای بزرگان فرانسوی و مجموعه عظیمی از هنر آمریکایی است. مراسم متگالا Met Gala برای هنرمندان و طراحان لباس، هرساله در این موزه برگزار میشود.
موزه مد و منسوجات
موزه مد و منسوجات Musee De La Mode Et Du Textile که جزء موزههای مد و فشن است، در سال ۱۹۰۵ افتتاح شده و در شهر پاریس قرار دارد. این موزه ۹ هزار مترمربع مساحت داشته و تقریبا در هر زمان 6000 آیتم در آن به نمایش گذاشته میشود. این موزه، تاریخ لباس از دوره سلطنت فرانسه تا به امروز بوده که شامل ۱۶ هزار لباس و ۳۵ هزار اکسسوری، منسوجات از قرن هفتم به تعداد ۳۰ هزار اثر و همچنین نمونههایی از طراحی داخلی همچون مبلمان، کاغذدیواری، ملیله، هنر سرامیک، هنر شیشهای و اسباببازی از قرونوسطی تا به امروز است. از مهمترین طراحان مد و پارچه فرانسوی که آثارشان در این مجموعه نگهداری میشود، میتوان به کریستیندیور Christian Dior، کریستینلاکروآ Christian Lacroix ، جینلنوین Jean Lanvin، ایوسنلوران Yves Saint Laurent و رائولدوفی Raoul Dufy اشارهکرد.
موزه گالریا
موزه افسانهای مد پاریس، موزه گالیرا Musee Galliera که در کاخ دوشسگالیرا قراردارد. دوشس گالیرا در سال ۱۹۷۸ تصمیمگرفت موزهای بسازد تا بتواند میزبان کالکشنهای هنری باشد. معمار Leon Ginain مسئولیت اجرایی این پروژه را برعهده داشت و در سال ۱۸۹۴، موزه بهصورت رسمی درهای خود را به روی بازدیدکنندگان بازکرد. تمرکز این مجموعه، بر روی طراحی لباس است که لحظات کلیدی در تاریخ مد را پوشش میدهد. مجموعهای ۷ هزار تایی از طراحی مد و لباس طراحان فرانسوی را شاملمیشود. در سال ۲۰۱۹ با مشارکت انحصاری شنل Chanel و موزه، فضاهای جدید شامل یک نمایشگاه دائمی با نام اتاقهای گبریل شنل تعمید شد.
این موزه در فضاهای تونل زیرزمینی که توسط خانهی مد پاریس حمایت میشود، مجموعههایی را از قرن هجدهم تاکنون، شامل نمایشگاههایی از سبکهای طراحان قرن ۲۱، اکسسوریهایی همچون چتر و جواهرات، آثار گرافیکی و عکاسی هنری، نقاشی و تبلیغات و هر آنچه که با صنعت مد مرتبط است را، نگهداری میکند. در این موزه لباس شخصیتهای برجستهای چون ماریآنتوانت Marie Antoinette، لویی شانزدهم Louis XVI و ملکه ژوزفین Empress Josephine در معرض بازدید عموم قرارگرفتهاند.
مؤسسه لباس کیوتو
مجموعه لباس کیوتو Kyoto Costume Institute یکی از موزه های مد و فشن است که در سال ۱۹۸۰ در کیوتوی ژاپن تاسیس شد. لباسهایی از طراحان معتبر و برجسته را از قرن هفدهم تا به امروز شامل میشود. این مجموعه دارای ۱۲ هزار قطعه لباس و ۱۶ هزار سند است. از طرف طراحان و خانههای مد برجستهای همچون کریستیندیور Christian Dior، لوییویتون Louis Vuitton و شنل Chanel به این مجموعه کمک مالی شده و حدود هزار ست لباس از طرف Comme Des Garcons به اینموزه اهدا شدهاست. هدف اصلی این مؤسسه پژوهش در موضوع شیوه تغییر لباس در تاریخ و محیط اجتماعی است.
موزه FIT
موزه FIT، در سال ۱۹۶۹ برای حمایت از برنامههای آموزشی فناوری مد دانشگاه نیویورک در منهتن تاسیس شد. از زمان تاسیسش، میزبان هیجانانگیزترین و خلاقانهترین نمایشگاه مد روی زمین بودهاست. شاهکارهای تاریخی همچون لباسهای سوررئالیستی الساشیاپارلی Schiaparelliو طرحهای مجسمهسازی الکساندرمککوئین Alexander McQueen در این موزه بهنمایش درآمدهاست. بیشترین تمرکز اینموزه بر هنر ارتباطات جمعی و فناوریهای صنعت است. سیاست اصلی آن گردآوری لباس، پارچه، اکسسوری و عناصر بصری با توجه به جنبههای زیباییشناسی و تاریخی است. این موزه دائمی، مجموعهای ۵۰ هزارتایی از لباس و اکسسوریهای قرن هجدهم تاکنون است.
موزه Del Traje
اینموزه Museo Del Traje یکی از موزه های مد و فشن است که اغلب نادیده گرفته میشود. در سال ۱۹۲۵ در مادرید اسپانیا تأسیس شد که دارای مجموعههای شگفتانگیز و نمایشگاههای زیبایی در حوزه مد و لباس است. در این موزه، ۱۶ هزار نمونه لباس و اسناد نگهداری میشود و بیشتر بر روی کار طراحان اسپانیایی تأکید دارد. این مجموعه قدیمیترین لباسهای مربوط به قرونوسطا، لباسهای تاریخی و سنتی و آیتمهای معاصر و اکسسوریها را شامل میشود.
موزه FIDM (مؤسسه مد طراحی و بازاریابی(
موزه FIDM در سال ۱۹۷۸ در لسآنجلس تاسیس شده و در طبقه همکف کالج طراحی و تجارت لسآنجلس قرارگرفتهاست. در این موزه مجموعهای بالغبر ۱۵ هزار لباس، اکسسوری و منسوجات از قرن هجدهم تاکنون نگهداری میشود. همچنین در اینموزه پارچههای داخلی، نمونههای گلدوزیشده، لباسهای هالیوودی، پوشاک محلی و آسیایی نیز وجود دارند. بازدید از موزه FIDM، برای عموم آزاد است.
موزه دانشگاه ایالتی کنت
موزه دانشگاه ایالتی کنت Kent State University Museum در سال ۱۹۸۰ در شهر کنت ایالت اوهایو با مجموعه دائمی شامل ۲۰ هزار اثر از قرن هجدهم تأسیس شدهاست. این موزه پذیرای دانشجویان و عموم مردم برای مشاهده، مطالعه و تحقیق از مجموعه مدهای تاریخی، معاصر و جهانی است. کارهای چهرههای معروفی چون شنلChanel ، ولنتینو Valentino، ژیوانشی Givenchy، بالمین Bamain نیز در این موزه نگهداری میشود. این مجموعه، فراتر از پوشاک و منسوجات است و شامل شیشه، مبلمان، نقاشی و سایر هنرهای تزیینی آمریکایی است. این مکان از دسته موزه مد و فشن، همچنین دارای کتابخانهای از کتابها و نشریات تاریخی زیبای هنرهای تزئینی و مد است.
موزه هنرهای تزئینی
موزه هنرهای تزئینی The Museum of Decorative Arts که در ابتدای سال ۱۹۰۵ در پاریس افتتاح شد، توسط Gaston Redon طراحی شدهاست. مجموعهای عظیم از هنرهای تزئینی و آیتمهای طراحیشده را در خود جای دادهاست. آرشیو این موزه، شامل ۱۵۰ هزار آیتم مد است که توسط افرادی همچون Paul Poiret، Madeleine Vionnet، Elsa Schiaparelli، Cristobal Balenciaga و Christian Lacroix که متعلق به قرن هشتم تا به امروزاند، اهدا شدهاست. نمایشگاه برجسته کریستین دیور، طراح رؤیاها، در سال ۲۰۱۷ بهمناسبت هفتادمین سالگرد تاسیس خانه مد فرانسوی، که بیش از ۷۰۰ هزار مهمان از سراسر جهان را به خود جذب کرد، یک رکورد برای موزه بود.
موزه ایوسن لوران
موزه ایوسنلوران The Yves Saint Laurent Museum در ۳ اکتبر ۲۰۱۷، طرفداران تاریخ مد را شاهد افتتاح موزهای برپایه تاریخ پاریس و بهطور خاص؛ زندگی و کار افسانهای طراح مد مشهور فرانسوی، ایوسنلوران، کرد. نکته قابلتوجه برای بازدیدکنندگان مطمئنا اتاقهای لباس باستانی و استودیو ایوسنلوران است. اینموزه از موزه های مد و فشن است که در واقع یک فلشبک واضح به خاستگاه خانه مد پاریس که در سال ۱۹۶۱ تأسیس شد، محسوب میشود.
موزه کریستیندیور
در آغاز قرن بیستم، کریستیندیور در Villa Les Rhumbs که در شمال فرانسه ساخته شده، بزرگ شد. خانهی معمولی نورمن با رنگ صورتی و خاکستری برای همیشه منبع الهام او بودهاست. او در خاطراتش نوشته که: «زندگی و سبکم را مدیون معماری و فضای آن خانه هستم». این خانه در پایان دهه ۱۹۹۰ به موزه کریستن دیورThe Christian Dior Museum ، تبدیل شد. این موزه با نمایشگاههایی به تاریخ خانه مد فرانسوی و پیوند چهرههایی که طرحها را میپوشیدند، از مرلینمونرو Marilyn Monroe تا گریسکلی Grace Kelly اختصاص داده شدهاست.
موزه کریستوبالبالنسیاگا
موزه بالنسیاگا The Cristobal Balenciaga Museum که در سال ۲۰۱۱ در زادگاه این طراح اسپانیایی افتتاح شد، به طراحیهای بالنسیاگا ادای احترام میکند. این موزه که از موزه های مد و فشن جهان است، در یک قسمت مدرن ازAldamar Palace طراحی شدهاست. شش اتاق آن، تاریخ خانه مد را با مجموعهای غنی از طرحهای مد و لباس و الهام دیگران از خود طراح، بهنمایش میگذارد.
موزه تور و مد
موزه تور و مدThe Museum of Lace and Fashion درواقع، یک کارخانه تور بود که در سال ۱۸۷۰ تاسیس شد و در ژوئن ۲۰۰۹ کارخانه Boulart تحت یک رنسانس مد قرار گرفت. گالریهای آن با روشن کردن تاریخ تور و شیوه تولید آن، ۳۲۰۰ طرح از سال ۱۸۵۰ تاکنون و همچنین یک کتابخانه پارچه با بیشاز ۵۰۰ هزار نمونه طراحی و ۳۰ هزار قطعه تور را بهنمایشگذاشتند.
باغ گوچی
در ژانویه ۲۰۱۹ الساندرومیکلهAlessandro Michele تخیل خود را به قلمروی واقعیت کشاند و درهای باغ گوچی The Gucci Garden را در غرب Palazzo Della Mercanzia در فلورانس بازکرد. این موزه توسط خود طراح اداره شده و بهطور کامل به خانه مد اختصاص دادهشدهاست. اینموزه، یکی از موزه های مد و فشن است که شامل سالنهای نمایشگاهی متعدد، یک بوتیک پر از محصولات منحصربهفرد و رستورانی به سرآشپزی یکی از بهترینهای جهان، Massimo Bottura است.
موزه پوشاک سلطنتی کاخ سعدآباد
اینموزه در مجموعه فرهنگی و تاریخی سعدآباد تهران قراردارد. ساختمان فعلی موزه سلطنتی پوشاک متعلق به شمس پهلوی، خواهر محمدرضا پهلوی بودهاست که ساخت آن به دوره رضاشاه پهلوی برمیگردد. ساخت موزه از سال ۱۳۱۴ آغاز و در سال ۱۳۱۸ بهپایانرسید. معماری تلفیقی ایرانی و اروپایی دارد. موزه شامل لباسهای زربافت، لباسهای مراسمات خاص که طراحان برتر دنیا طراحی کرده بودهاند و لباس عروس متعلق به فرح، کلاه پهلوی، کلاه شاپو، کت و شلوار با الگوسازی از غرب، لباس اشراف، ظروف و اشیای قیمتی و هدایایی که متعلق به شاهان و درباریان قاجار و پهلویاند، میشود. این موزه یکی از موزه های مد و فشن است.
موزه پارچه و لباسهای سلطنتی نیاوران
موزه پارچه و لباسهای سلطنتی نیاوران، همان کاخی است که پارچههای اصیل و خاص ایرانی را در معرض دید علاقهمندان قرارداد. نمایشگر هنرهای بیبدیل ایرانی که در هیچ جایی مشابهش را نمیتوان یافت. در فضای ۳۵۰متری در تالار آبی کاخ نیاوران قراردارد. در این موزه تلاش شده تا تمامی لباسها و پارچههایی که از نظر هنر اصیل ایرانی فاخراند، همچون سوزندوزی، سرمهدوزی، منجوقدوزی، ملیلهدوزی، گلابتوندوزی، ترمه، زردوزی، گلدوزی و چاپ باتیک را گرد آورند.
در این مقاله سعی کردیم به صورت خلاصه چند موزه جذاب را به شما معرفی کنیم. به نظر شما بهترین موزه مد و فشن کدام یک است؟ کدام موزه را دوست دارید از نزدیک ببینید؟